Hamit Akçay / Biyolog – GİMDES Bilim Kurulu Üyesi
Pek çokları için bu başlık tuhaf yahut romantik gelebilir. Çünkü bizim neslimiz bir çok meseleyi önce rasyonel boyutu ile öğrendi/idrak etti. İslami meseleleri ideoloji gibi algılayıp kimliğin bir parçası olarak sunan İslamcı çevreler/kişiler çoğunlukla tepkisellikten ve yüzeysellikten kurtulamadı. Helal gıda konusunu da ilk algılayışımız modern üretim tekniklerinin yiyecekleri ifsat eden katkı maddelerinin farkına varmamızla olması konunun daha çok fıkhi boyutunun anlaşılması ve ön planda olmasına neden olmuştur. Öte yandan rasyonelite ile mefluç olmuş zihinlerimiz varlığı bütün yönleri ve tabiatı ile anlamamızın önünde engel olarak dikilivermiştir. Çok sonraları helal lokmanın doğru düşünce ve idrak’ın irfan ve izanın da kapısı olduğunu fark edivermişiz. Bu gün hala temiz ve helal beslenmenin ruhi tesirleri hakkında çok az şey biliyor ve konuşuyoruz. Oysa psikiyatri ile alakadar mümin akademisyenlerin konuya vakıf olup söyleyecekleri ne kadar çok şey olmalı. Hangi besin çeşidinin düşünce ve ruh dünyamızın üzerinde nasıl tesir ettiği araştırılması gereken bakir bir konudur.
Böylesi bir konunun tetkik edilmesine eski kitaplarımız ve bilhassa tasavvuf kaynaklarının tetkiki ile başlanabilir. Nitekim talebeliğin usul adap ve erkânının anlatıldığı meşhur et-Talim ve’l-Mütellim adlı eserde iyi öğrenmenin ilk şartının iyi(helal) beslenme olduğu belirtilmektedir. Gündelik hayatımızda sıkça kullanılan tekkeyi bekleyen çorbayı içer sözü bir geleneğe işaret etmekten daha fazlasını ifade ediyor olabilir mi? Geçmişte ve günümüzde bir çok dergâh’ın başta çorba olmak üzere yemek kazanı kaynatması sadece misafire, miskine, düşküne ikram ile sınırlı olabilir mi yoksa bunun çok daha derin manaları da var olabilir mi? Bizim yeni, yeni keşfetmeye başladığımız beslenme konusu irfan ve ilim dünyamızda çok daha derin manaları ile bilinmiş olabilir mi? Bu ve benzeri sorulara cevap vermeye Mevlevi dergahlarını incelemekle başlamak çok aydınlatıcı olabilir. Devamını Oku →